Nunduk Manggarai; Pondik - Nerapost
(Sumber gambar: www.turissendaljepit.com)
Oleh: BD
Ca leso hia Pondik idi-ades
toe manga jelas one mbaru. Kudut toko, toe ngance toko. Kudut hang toe kole
ngance, ai hang toe manga pareng. Hang dea tuk, harat da’at one bokak. Leso hitu hia Pondik manga
niak kudut ngo one puar. Ngo bang motang kudut musa belek. Hia Pondik
ba agu asu. One awak nge selek kope lewe. One limen nge tipan korung
bugis. Korung teing de ema mese. Lako hia one puar tedeng leso ca. Toe manga
dumpu agu motang. Asu toe manga loeng kaka. Leng keta beti nain, ai bo laku
tadang agu temu puar mese, lading toe manga dumpu agu motang ko ndaot.
Pas hia Pondik reme
lonto eta watu mese, denge liha loeng asu. Hafal da’at liha loeng asu hitu. Wa nain
hia pondik “Hitu loeng asu daku. Loeng apa peng? loeng motang ko loeng ndaot?.”
Gelang-gelang hia pondik hese one mai watu hitu. Senget terus liha ngger nia
loeng de asu situ. Reme dian hia kudut tekal one wai watu ngger wa tana. Ita liha
motang mese losi one ngampang wan. Asu laki diha ngai kudu kin musi main.
Nggitu kaut ket diha Pondik,
gelang-gelang teku agu mburuk kudu motang hitu. Reme mburuk hia Pondik nge
denge keng liha loeng asu. Landing ne ga, loeng asu sina mai golo wan. Tadang keta
agu hia Pondik ga. Hia Pondik mukut kin hia mburuk loleng golo, paor liha haeng
tong motang hitu. Nais wa, mulai mbora loeng asu hitu. Hitu kali resung liha toe manga denge loeng
kole. Wa nain hia Pondik, Am haeng le asu hitu motang hitu ga.
(Baca juga: Pohon Lontar Tumbuh di Atas Kepala || Cerpen BD)
Sosok agu puar eros toe
lelo. Watu sangge tungkal. Ndang mese, keda keta le Pondik. Hia mesen keta one
nai kudut haeng motang hitu. Pas lampa one ca watu tendol hia Pondik. Tiba-tiba
watu hitu nggoleng. Cait longka mese sili mai watu hitu. Hia pondik pau’u one
longka hitu. Toe ngance tuke liha longka hitu, leng bail delem.
Lawa ca beo, meser keta
gau hia pondik. Mai ise kawe hia Pondik. Tae dise “Bo asu ne ga, sai. tapi hia Pondik
toe manga”. Pikir data iwon hia Pondik poli
tako le darat. Data iwon gah, poli olek le nepa mese le puar. Lawa ca beo toe
manga tenang. Ca wie, ca leso hia Pondik toe manga kolen. Tua golo siro taung
pangngaung, kudut nempung kawe hia Pondik. Pangngaung ca leso ise kawe hia Pondik
temu puar. Toe manga itan. Toe manga la’as hia pondik olek le nepa. Lawa do
tebang nggong agu gendang one puar kudut benta hia pondik.
Toe kin manga itan hia Pondik.
Pas one longka hot pau’u diha Pondik manga tamang wani mese. One longka hitu
kole manga mose betong. Mai hia Pondik poka ca betong mese. Ala sua redong liha
one mai betong hitu kudut na’a wani. Mai hia Pondik deko wani ho’o damang
mbarun. Gelang-gelang liha na’a one mai betong. Tutup liha eta main betong ho’o
le saung lale. Poli tutup liha ga, rokot le towe botek ata lenggo one bokak
diha. Hia Pondik ala redeng agu tuke one redeng hitu, kudut ngance peang one
mai longka hitu.
(Baca juga: Berpastoral hingga Tuntas: Ziarah Pelayanan Dua Katekis di Tuwa Paroki Datak - Nerapost)
Kreban neteng bendar,
hia Pondik rowa le puar mese. Imbi taung ket lata do. Hia Pondik pola gogong
hot na wani one main. Heur liha gogong hitu, runi ngiung de wani dia’a keta. Lako
hia Pondik ngo one beo mese. Ita tadang main lata, hia Pondik. Anak koe one beo
hitu losi taung. Pikir dise poti ai bae dise hia Pondik poli matan ga.
Cai one mbaru gendang,
hia Pondik cumang agu tu’a golo. Tu’a golo kole kaget ita hia Pondik. “Mose kole
hia Pondik.” Mesen senang agu bengkes de tu’a golo, mai hia siro taung pangngaung.
Hia Pondik lonto selengka lupi para mese. One samping hia Pondik nge berit kin
gogong. Lawa pangngaung lonto keliling siri bongkok. Ata do rei hia pondik, “Ngo
nia hau selama ho’o?. Leso-leso ami kawe hau. Agu poli kole lami kelas hau ga.”
Mai hia pondik tombo
taung. Hia Pondik tombo joak agu pangngaung. Hia mora ali dade le derat ba one
mbaru dise. Mai hia toto gogong hot nge berit kin lupi hia. Mai taen gah, “Ho’o
gendang teing dise. Gendang ho’o dia’a keta runin”. Mai hia heur gogong ho’o,
runi ngiung de wani one mai gogong dia keta. Kaget taung ata. “Co keta tara
nggitu dia’a runin.” Imbi taung le lawa one mai mbaru hitu. Mai kole tae de Pondik
“Ome nggo meu ngoeng tebang gendang ho’o, manga sarat ne. Sebelum meu ongga
gendang ho, tutup taung lewo one mbaru ho’o.”
Mai le tu’a golo weli geli gendang de Podik ho’o. Harga gendang de Pondik ho’o toe wan. Mahal keta,
cama harga kaba alo nggi’is.
(Baca juga: Ganda Dia; Kali Ata Manga Rona - Nerapost)
Poli teing gendang one
tu’a golo, gelang-gelang hia Pondik hese agu kole one mbarun. One mbaru gendang
hitu rame keta ga. Pangngaung senang, ali manga gendang teing de derat. Mai tae
data iwon, “Tes ongga gendang hitu ge ta.” Nggitu kaut ket de tu’a golo, jera
tutup taung lewo. Mai tu’a golo ho’o gah, ala gendang ho’o. Tu’a golo hese one
breha. Mai liha buka botek hot mbolik gendang ho’o. Pas buka botek hitu hia,
lot sala saung lale ata tutup gogong hitu. Mai de wani hitu one mai, cehas
keta. Ciek de lawa do one mai baru hitu le akit de wani. Ise cumpeng agu tida hia
Pondik. “Poli ket joak iten hia Pondik e. Manga toe ita one beo ho’o hia, amit
paki le kope.” Bara taung ranga de lawa do. Mai tu’a golo jera ata do, kudut kawe
hia Pondik.
Sua wulang hia Pondik toe
manga keor. Hia lako temu tana losi rantang kawe lata. Le taung seng, hia Pondik
kole one beon. Sebelum hia cai one beo, hia pondik manga rencana kudut joak
kole. Pas hia lewat one salang. Ita liha manga ata julu kaba. Mai hia weli sain
kaba ho’o. Pola liha one lengkong mese. Hia kawe purang ata delem keta, kudut
na’a nitu sai kaba ho’o.
Mai hia Pondik weo
bokak kaba ho’o agu pu’u haju mese. Poli hitu liha, teti haju ho’o, na’a wa
purang. Ata itan kali gah, sai agu rangga de kaba. Kali wa main sai ho’o, pu’u
haju mese. Poli hitu liha, weo wase one wohe de kaba ho’o. Somong wase ho’o,
weo one ndotuk. Pas cai one beo mese, hia Pondik deko le pangngaung. Mai
pangngaung ba one tu’a golo. Sanggen taung ata ngoeng ongga hia Pondik. Cai one
tua golo “Ole ite, neka keta rabo ta. Sala daku one pisa ge, joak keta ite.” Mai
tae de tu’a golo “Pokok ne, hau harus ganti seng dami.” Mai tae de Pondik “Ole ite
toe manga senga daku lite ta, ata mangan kali daku kaba mese, le purang liwing
ne.” Mai tae de tu’a golo “Ome nggitu ge, le kaba hitu ket leko seng dami ga. Ta
sama ngo lelo kaba hitu.”
(Baca juga: Lomes Jarang Legang)
Ata lawa do, lako sama
agu hia Pondik ngo lelo kaba ho’o. Mai tae de Pondik “Le purang lupi daleng
laku liwing ne. Ngo lelo ket le meu.” Ata situ gelang-gelang ngo lelo one
purang hitu. Ita lise sai de kaba alo ngi’is. Sanggen taung ise senang. Ai mese
tu’ung kaba hitu. Mai ise tes lot kaba ho’o. Kaba ho’o toe huli, ina wa main le
Pondik weo agu pu’u haju mese. Mai ciek data situ “Ole leng tu’ung mesen kaba
ho’o ee. Lot toe manga ngance ne.”
Ata do ata lot wasen
kaba ho’o. Tetap toe keng nganceng. Mai tae de tu’a golo “Ata iwon dur wekin wa
main.” Ata situ wau’u wa purang. Hamar lise wekin kaba ho’o toe manga. Eta-eta
hamar lise toe keng mangan. Mai lise cau lupi bokak kaba ho’o. “Ole ite, toe
manga wekin kaba ho’o e. Sai’i kanang ho’o.” Ata lawa situ cumpeng agu pande de
pondik. Ho’o te sua kalin hia pondik joak iten ge. Neho baon hia Pondik losi
nitu main. Kawe lata, toe manga itan hia gah.
Post a Comment for "Nunduk Manggarai; Pondik - Nerapost"